Zawsze warto – Dębno nad Wartą

Kiedy kilka dni temu publikowałam wpis o Radlinie, nie spodziewałam się, że spotka się z tak pozytywnym odbiorem i zainteresowaniem. Tym bardziej cieszę się, że mogę zaprezentować wam kolejny post z kategorii lokalnej mikroturystyki. Opowiem w nim o miejscu, które – podobnie jak Radlin – tętniło kiedyś życiem, by z biegiem dziejów zupełnie zmienić swój charakter i zostać prawdziwą enklawą spokoju, gdzie przyroda przejmuje we władanie ostatnie relikty przeszłości.

Gospodarstwa w Radlińcu i kościół w Dębnie

Kierując się z Radlina na północ, mijamy Radliniec – wieś z unikatową zabudową. Tworzą ją wybudowane według jednolitego projektu poniemieckie zagrody. Przez lata uległy nieznacznemu przekształceniu i myśl przewodnia tego rodzaju budownictwa nadal jest bardzo dobrze zauważalna. W zamierzeniu miały być modelowymi niemieckimi gospodarstwami rolnymi. Na ich temat powstały nawet prace naukowe. Dalej droga doprowadzi nas aż nad samą Wartę. Na jej brzegu rozciąga się rezerwat Dębno nad Wartą, nazwany tak od wsi, usytuowanej w jego obrębie. Najcenniejszy zabytek Dębna pochodzi z czasów, gdy wieś należała do rodziny Doliwów. Jest to gotycki kościół, wzniesiony w latach 1444 – 1447 przez Wincentego Kota Doliwę, prymasa Polski i wychowawcę dzieci Władysława Jagiełły.

Uzdrowisko w Dębnie

W XIX wieku Dębno przeszło we władanie Mycielskich – kolejnego z ważnych, arystokratycznych rodów. Gościł u nich Adam Mickiewicz podczas swojej hulanki po Wielkopolsce. To dlatego Dębno znalazło się na szlaku Podróże z Panem Tadeuszem. Właśnie hrabia Stanisław Mycielski przekształcił Dębno w… uzdrowisko z prawdziwego zdarzenia. Tamtejszy spichlerz przebudowano na zakład wodoleczniczy. Kuracjusze mieli też do dyspozycji wspaniale urządzony park. Na leczenie do Dębna ściągało wiele znanych osobistości, więc uzdrowisko zyskało renomę i stało się ważnym ośrodkiem życia kulturalnego. Niestety, do naszych czasów nie przetrwało w zasadzie nic, co świadczyłoby o uzdrowiskowej przeszłości Dębna. Nie zachował się nawet wspomniany budynek spichlerza :(

Pałac i mauzoleum Cohnów w Dębnie

W zaniedbanym parku znajdują się natomiast ruiny dawnych zabudowań – niedostępne (przynajmniej nie oficjalnie) dla ewentualnych zwiedzających. Bliżej kościoła stoi mauzoleum rodziny Cohnów, w którym podobno odnaleźć można pozostałości windy, prowadzącej do podziemi. Dalej, w głębi parku, ukryty jest eklektyczny pałac. „Ukryty” to właściwe słowo, bo droga dojazdowa do pałacu nie istnieje (tak mi się przynajmniej wydaje i potwierdza to Google Maps). Dostać się do niego można, idąc wałem przeciwpowodziowym i znajdując pewną dziurę w płocie ;) Ze względów bezpieczeństwa, nie odważyłam się wejść do środka pałacu w Dębnie, ale podeszłam na tyle blisko, by przekonać się, że budynek wciąż jest w całkiem dobrym stanie – to bardziej pustostan niż ruina – i może wciąż są szanse, by przywrócić go do dawnej świetności.

Przeprawa promowa i rezerwat przyrody Dębno nad Wartą

Obecnie główną atrakcją turystyczną Dębna jest przeprawa promowa na drugi brzeg Warty, w stronę Orzechowa. Prom jest przystosowany do przewozu samochodów, jest darmowy i po prostu zastępuje drogę publiczną w miejscu, w którym nie ma mostu. Dzięki uprzejmości pana przewoźnika, przejechałam się nim tam i z powrotem. Dębno to też, rzecz jasna, piękno nadwarciańskiej natury. To właśnie dla jej ochrony utworzono w tym miejscu rezerwat przyrody Dębno nad Wartą. Spokojny krajobraz pól, zagajników i przebłyskujących pomiędzy nimi starorzeczy działa kojąco i odświeżająco. No i to czyste powietrze! Jestem pewna, że po wycieczce do Dębna miałam objawy przetlenienia.

Jako Wielkopolanka od urodzenia, mam ogromny sentyment do tej krainy i nie byłabym obiektywna twierdząc, że są to najpiękniejsze tereny w Polsce. Powiedzmy więc, że najbardziej trafiają w mój gust. Odczuwam nawet pewnego rodzaju zadowolenie, że obecna sytuacja zmusiła mnie do zaniechania dalekich podróży i skupienia się na mikroturystyce. Jestem ciekawa, czy wy też zwiedzacie teraz najbliższą okolicę i czy odkryliście jakieś perełki, które dotychczas były zbyt blisko, by wydały się wam interesujące?

Ten wpis jest częścią cyklu Projekt Wielkopolska. Więcej tekstów o tej tematyce znajdziecie tutaj.