Zapytano mnie ostatnio, czy telefonem można zrobić dobre zdjęcie. Odpowiedź na to z pozoru łatwe pytanie wcale nie jest prosta. Przede wszystkim należałoby ustalić, co to znaczy dobre zdjęcie. Z całą pewnością, dobrym zdjęciem określilibyśmy fotografię, która jest poprawna technicznie i posiada pewną wartość artystyczną. Natomiast, czy zdjęcie, które nie jest doskonałe technicznie, ale ma ciekawą tematykę, piękną kompozycję, coś sobą wyraża, jest dobre? I odwrotnie, czy zdjęcie perfekcyjne technicznie, ale nudne, nadal nazwalibyśmy dobrym zdjęciem?
Ograniczenia fotografii mobilnej
Pomimo ogromnej liczby zalet, o których za chwilę, fotografia mobilna ma swoje ograniczenia. Gdyby tak nie było, profesjonalni fotografowie nie taszczyliby ze sobą kilogramów sprzętu – wystarczyłoby po prostu sięgnąć po telefon do kieszeni. Główne ograniczenia, przez które telefonem trudno jest wykonać zdjęcie perfekcyjnej jakości, to:
1. niewielka matryca
Kiedyś niedoświadczonym fotografom najbardziej imponowała liczba megapikseli w aparacie. Tymczasem jakość zdjęcia zależy przede wszystkim od wielkości matrycy. Matryca to tak zwany element światłoczuły. W aparatach cyfrowych zastępuje kliszę, znaną z fotografii analogowej. Profesjonalni fotografowie fotografują tzw. „pełną klatką”, czyli aparatami z matrycą kilkanaście razy większą od tych spotykanych w telefonach.
2. brak wpływu na parametry ekspozycji
Bardziej zaawansowane aparaty dają ich użytkownikom możliwość ustawienia tzw. parametrów ekspozycji, czyli wartości przysłony (określającej, jak szeroki jest otwór, przez który światło wpada do wnętrza aparatu), długości czasu naświetlania i ISO (światłoczułości – podniesienie wartości ISO pozwala zrobić nieporuszone zdjęcie w słabych warunkach oświetleniowych). W większości aparatów montowanych w telefonach tych parametrów nie można indywidualnie ustawić – aparat dobiera je automatycznie.
3. brak możliwości fotografowania w RAW
RAW to inny od JPEG format zapisu pliku zdjęciowego. Zdjęcie zapisane w RAW może być poddane zaawansowanej obróbce graficznej, nie tracąc przy tym na jakości. Większość aparatów w telefonach nie przewiduje opcji fotografowania w RAW.
4. stała ogniskowa obiektywu
Być może pojęcie stałej ogniskowej zabrzmi dla was dość tajemniczo, ale może kojarzycie, co to jest zoom? Jeżeli chcemy zmienić kąt fotografowania – rozszerzyć pole widzenia albo przybliżyć jakiś detal – to stosujemy zoom. Tradycyjnie: poprzez zmianę obiektywu lub jego wysunięcie / schowanie w korpusie aparatu. Większość telefonów nam na to nie pozwala, ponieważ posiada wmontowane na stałe obiektywy bez możliwości zoomu optycznego, czyli wysunięcia obiektywu w celu przybliżenia obrazu. Obecny w telefonach zoom cyfrowy polega po prostu na wykadrowaniu i powiększeniu wycinka zdjęcia, co związane jest z pogorszeniem jego jakości.
Zalety fotografii mobilnej
Ważne jednak, aby minusy nie przesłoniły nam plusów. W świecie fotograficznym krążą dwa powiedzenia, które przekonują, że tak – telefonem można zrobić dobre zdjęcia. Pierwsze to:
Najlepszy aparat to ten, który masz przy sobie.
A drugie:
To nie aparat robi zdjęcia, lecz fotograf.
I rzeczywiście, umieszczenie aparatów w telefonach sprawiło, że teraz każdy z nas jest wyposażony w aparat fotograficzny dwadzieścia cztery godziny na dobę. To właśnie telefony są w użyciu, gdy dzieje się coś ciekawego, jakiś warty uchwycenia moment, bo to właśnie telefony mamy pod ręką. Nie ulega też wątpliwości, że posiadanie nawet wartej grube tysiące lustrzanki z zestawem obiektywów nie zrobi z nas automatycznie fotografów. Są natomiast szalenie zdolni fotografowie, którzy robią niesamowite zdjęcia wyłącznie telefonem. Poza tym, wraz z rozwojem techniki, jakość zdjęć robionych telefonem stale się podnosi. Powstają nawet telefony specjalnie dedykowane fotografom, aplikacje, które pozwalają na zmianę parametrów ekspozycji i fotografowanie w RAW, a także specjalne dodatkowe obiektywy dla telefonów. Zrobienie zdjęcia, jego obróbka i umieszczenie w mediach społecznościowych z poziomu jednego urządzenia pozwala również zaoszczędzić czas, a ten – jak wiadomo – jest bezcenny.
Być może telefonem nie uda nam się zrobić zdjęcia nadającego się do wielkoformatowego wydruku, a jakość fotografii wykonanych przy słabym oświetleniu będzie niska, ale z całą pewnością telefonem da się zrobić dobre zdjęcia. Ważne, żebyśmy, fotografując telefonem, nie czuli się zwolnieni z kreatywności i staranności. Zdjęcia w tym wpisie to jedne z moich ulubionych fotografii, które zrobiłam telefonem. Zostały wykonane nieco już przestarzałym technicznie iPhone’m 5S i edytowane w Instagramie. Są dalekie od technicznej perfekcji, ale z jakichś powodów bardzo mi się podobają.